Vua Felipe VI và Nữ hoàng Letizia của Tây Ban Nha tiếp kiến Đức Giáo hoàng Lêô XIV.
Nguồn hình: Casa de SM El Rey
Trong các buổi tiếp kiến chính thức tại Vatican, hình ảnh những người phụ nữ mặc trang phục đen truyền thống với khăn choàng mantilla đã trở thành biểu tượng của sự tôn kính và khiêm nhường trước Giáo hoàng. Tuy nhiên, trong lần diện kiến Giáo hoàng Leo XIV, Nữ hoàng Letizia của Tây Ban Nha đã thu hút sự chú ý khi xuất hiện trong bộ trang phục trắng tinh khôi, khác biệt hoàn toàn với quy tắc chung.
Sự lựa chọn này không phải là một sự phá cách ngẫu nhiên mà là biểu hiện của một đặc quyền đặc biệt được Vatican công nhận, được gọi là le privilège du blanc (quyền đặc biệt mặc màu trắng). Bản tin này sẽ phân tích chi tiết lịch sử, ý nghĩa và tầm quan trọng của đặc quyền này, đồng thời làm sáng tỏ lý do tại sao Nữ hoàng Letizia được phép diện trang phục trắng trong dịp trọng đại này.
Theo quy tắc phụng vụ và nghi thức của Tòa Thánh Vatican, các buổi tiếp kiến Giáo hoàng đòi hỏi sự trang trọng và lòng tôn kính tuyệt đối. Phụ nữ tham dự các sự kiện này được yêu cầu mặc trang phục màu đen, thường là váy dài tay, cổ cao, kết hợp với khăn choàng mantilla đen – một loại khăn ren truyền thống của Tây Ban Nha. Màu đen mang ý nghĩa biểu tượng sâu sắc trong bối cảnh tôn giáo Công giáo, tượng trưng cho sự khiêm nhường, lòng sùng kính và sự tưởng niệm cái chết của Chúa Giêsu trên thập giá. Việc sử dụng màu đen giúp giảm thiểu sự chú ý vào ngoại hình, từ đó hướng sự tập trung vào ý nghĩa thiêng liêng của cuộc gặp gỡ.
Quy tắc này không chỉ là một quy định về thời trang mà còn phản ánh giá trị cốt lõi của Giáo hội Công giáo, nhấn mạnh sự giản dị và tinh thần hướng thượng. Trang phục đen, với thiết kế kín đáo và không phô trương, được xem là cách thể hiện sự tôn trọng tối đa đối với Giáo hoàng – người đại diện của Chúa trên trần thế. Tuy nhiên, trong bối cảnh nghiêm ngặt này, một ngoại lệ hiếm hoi đã được thiết lập, đó là le privilège du blanc, cho phép một số ít phụ nữ hoàng gia Công giáo được phép mặc trang phục màu trắng thay vì màu đen.
Le privilège du blanc, hay quyền đặc biệt mặc màu trắng, là một vinh dự đặc biệt được Giáo hoàng ban tặng cho một số ít nữ hoàng và công chúa thuộc các gia đình hoàng gia Công giáo. Quyền này cho phép họ diện váy trắng và khăn choàng trắng khi xuất hiện trước Giáo hoàng trong các buổi tiếp kiến chính thức. Màu trắng, vốn là màu của áo choàng Giáo hoàng, mang ý nghĩa biểu tượng của sự tinh khiết, vô tội, hòa bình và sự thánh thiện. Việc được phép mặc màu trắng không chỉ là một đặc ân ngoại giao mà còn là dấu hiệu của mối quan hệ đặc biệt giữa gia đình hoàng gia và Tòa Thánh Vatican.
Lịch sử của le privilège du blanc bắt nguồn từ truyền thống lâu đời của Giáo hội Công giáo, khi các gia đình hoàng gia châu Âu đóng vai trò quan trọng trong việc bảo vệ và lan tỏa đức tin Công giáo. Đặc quyền này được xem như một sự công nhận đối với sự tận tụy của các hoàng gia đối với Giáo hội, cũng như vai trò của họ trong việc duy trì các giá trị Công giáo trong xã hội. Tuy nhiên, không phải bất kỳ thành viên hoàng gia nào cũng được hưởng đặc quyền này. Nó chỉ được dành cho những phụ nữ thuộc các gia đình hoàng gia Công giáo chính thống, có mối liên hệ lịch sử chặt chẽ với Vatican.
Hiện nay, chỉ có bảy phụ nữ trên thế giới được hưởng le privilège du blanc, bao gồm:
1. Nữ hoàng Sofía của Tây Ban Nha – mẹ của Nữ hoàng Letizia, người từng nhiều lần diện trang phục trắng trong các buổi tiếp kiến Giáo hoàng.
2. Nữ hoàng Letizia của Tây Ban Nha – người đã sử dụng đặc quyền này trong lần gặp Giáo hoàng Leo XIV.
3. Nữ hoàng Paola của Bỉ – một biểu tượng của sự thanh lịch và lòng sùng kính Công giáo.
4. Nữ hoàng Mathilde của Bỉ – người kế tục truyền thống hoàng gia Bỉ trong việc duy trì mối quan hệ với Vatican.
5. Đại Công tước phu nhân Maria Teresa của Luxembourg – đại diện cho hoàng gia Luxembourg, một quốc gia có truyền thống Công giáo mạnh mẽ.
6. Công nương Charlene của Monaco – người đã sử dụng đặc quyền này trong các dịp gặp Giáo hoàng.
7. Công nương Marina của Naples (Nhà Savoy) – đại diện cho một trong những gia đình hoàng gia lâu đời của Ý.
Những phụ nữ này không chỉ đại diện cho các quốc gia của mình mà còn là biểu tượng của sự kết nối giữa hoàng gia và Giáo hội Công giáo. Việc họ được phép mặc màu trắng là một dấu hiệu của sự tôn vinh và sự công nhận từ Vatican, nhấn mạnh vai trò của họ trong việc bảo vệ các giá trị tôn giáo và văn hóa.
Các phụ nữ sau đây, với đặc ân privilège du blanc, đã tham dự Thánh lễ mở đầu sứ vụ Phêrô của Đức Giáo hoàng Lêô XIV ngày 18/5/2025:
Nữ hoàng Mathilde của Bỉ. Nguồn hình: Stefano Costantino/AP/SIPA
Đại Công tước phu nhân Maria Teresa của Luxembour. Nguồn hình: Gregorio Borgia/AP/SIPA
Công nương Charlene của Monaco. Nguồn hình: Stefano Costantino/AP/SIPA
Nữ hoàng Letizia của Tây Ban Nha. Nguồn hình: Stefano Costantino/AP/SIPA
Sự lựa chọn màu trắng của Nữ hoàng Letizia không chỉ là một tuyên ngôn thời trang mà còn mang ý nghĩa sâu sắc về mặt tôn giáo và ngoại giao. Màu trắng, trong bối cảnh Công giáo, được liên kết với sự tinh khiết và thánh thiện, đồng thời là màu sắc đặc trưng của Giáo hoàng. Khi một nữ hoàng hoặc công chúa được phép mặc màu trắng, điều này cho thấy họ được xem là những người có mối liên hệ đặc biệt với Giáo hội, gần gũi với các giá trị thiêng liêng mà Giáo hoàng đại diện.
Hơn nữa, trang phục trắng còn thể hiện sự hòa hợp giữa hoàng gia và Vatican trong việc thúc đẩy các giá trị chung, như hòa bình, lòng bác ái và sự đoàn kết. Trong trường hợp của Nữ hoàng Letizia, bộ trang phục trắng của bà không chỉ tôn lên vẻ thanh lịch mà còn gửi đi một thông điệp mạnh mẽ về sự tôn kính và cam kết của hoàng gia Tây Ban Nha đối với Giáo hội Công giáo. Bộ váy trắng kết hợp với khăn choàng mantilla trắng đã tạo nên một hình ảnh vừa trang trọng vừa tinh tế, phù hợp với bối cảnh thiêng liêng của buổi tiếp kiến.
Le privilège du blanc không chỉ là một quy tắc về trang phục mà còn là một phần của lịch sử ngoại giao giữa Vatican và các quốc gia Công giáo. Trong quá khứ, khi các gia đình hoàng gia châu Âu đóng vai trò trung tâm trong đời sống tôn giáo và chính trị, đặc quyền này là cách để Giáo hội công nhận sự ủng hộ của họ. Các quốc gia như Tây Ban Nha, Bỉ, Luxembourg và Monaco, với truyền thống Công giáo lâu đời, đã duy trì mối quan hệ chặt chẽ với Tòa Thánh, và le privilège du blanc là biểu tượng của sự liên minh này.
Trong trường hợp của Tây Ban Nha, mối quan hệ giữa hoàng gia và Vatican có lịch sử hàng thế kỷ. Tây Ban Nha, được biết đến như một trong những quốc gia bảo vệ đức tin Công giáo mạnh mẽ nhất, đã đóng vai trò quan trọng trong việc truyền bá Công giáo trên toàn thế giới, đặc biệt là trong thời kỳ thuộc địa. Nữ hoàng Letizia, với tư cách là đại diện của hoàng gia Tây Ban Nha, tiếp tục truyền thống này thông qua việc sử dụng le privilège du blanc, khẳng định sự cam kết của đất nước đối với các giá trị Công giáo.
Sự xuất hiện của Nữ hoàng Letizia trong bộ trang phục trắng khi diện kiến Giáo hoàng Leo XIV không chỉ là một khoảnh khắc thời trang mà còn là biểu tượng của một truyền thống lâu đời và mối quan hệ đặc biệt giữa hoàng gia Tây Ban Nha và Tòa Thánh Vatican. Le privilège du blanc là một đặc ân hiếm có, chỉ được trao cho một số ít phụ nữ hoàng gia Công giáo, và việc Nữ hoàng Letizia sử dụng đặc quyền này đã làm nổi bật vai trò của bà trong việc duy trì các giá trị tôn giáo và văn hóa. Qua đó, hình ảnh của bà trong bộ váy trắng và khăn choàng mantilla trắng đã trở thành biểu tượng của sự thanh lịch, lòng sùng kính và sự hòa hợp giữa hoàng gia và Giáo hội.
(Theo Lm. Anmai, CSsR tổng hợp)