Tầm nhìn 2020

Thứ sáu - 04/03/2016 03:16

Năm năm là thời gian đủ dài để công nghệ có những chuyển biến về chất. So với năm năm vừa qua, năm năm tới sẽ chứng kiến công nghệ phát triển nhanh hơn, xã hội thay đổi nhiều hơn.

Tầm nhìn 2020

Năm năm là thời gian đủ dài để công nghệ có những chuyển biến về chất. So với năm năm vừa qua, năm năm tới sẽ chứng kiến công nghệ phát triển nhanh hơn, xã hội thay đổi nhiều hơn.

Năm 1965, Gordon Moore - người sáng lập công ty Intel - cho rằng số lượng transistor trong mỗi đơn vị không gian sẽ tăng gấp đôi sau mỗi hai năm. Dự báo của Moore đúng đắn lạ thường trong thời gian dài nên được tôn vinh là định luật Moore. Định luật Moore thường được phát biểu với tính khái quát cao hơn: năng lực của bộ xử lý tăng gấp đôi sau mỗi hai năm.

Do mọi nghiên cứu khoa học đều dựa vào máy tính, có thể hình dung tiến bộ công nghệ sẽ diễn ra theo nhịp tăng giống như định luật Moore. Nếu đúng như vậy, bước tiến công nghệ sẽ đạt được sau 2,5 năm sắp tới sẽ sánh ngang thành quả của năm năm vừa qua. Nếu nhịp độ tăng theo hàm số mũ của định luật Moore vẫn được duy trì, thành quả công nghệ tương đương của 2,5 năm sắp tới sẽ đạt được sau những khoảng thời gian ngắn dần trong tương lai: 1,25 năm - 7,5 tháng - 3 tháng 3 tuần - dưới 2 tháng - 1 tháng - 2 tuần - 1 tuần - 3,5 ngày - 1,75 ngày... Đến năm 2020, công nghệ phát triển cực nhanh, tựa như tiến đến điểm dị thường (singularity) của toán học!

Dĩ nhiên, đó chỉ là cách hình dung đơn giản về tương lai, nhưng sự phát triển tăng tốc của công nghệ là có thực.

Năm 1951, tạp chí khoa học viễn tưởng The Magazine of Fantasy Science Fiction đăng một truyện ngắn thú vị của nhà văn Mỹ Richard Deming với tựa đề The Shape Of Things That Came. Truyện kể về một phóng viên trẻ sống ở năm 1900, tình cờ du hành vào tương lai, đến năm 1950. Khi trở về năm 1900, anh viết lại những gì nhìn thấy ở nửa thế kỷ sau: những đại lộ đầy ắp xe hơi, máy bay khổng lồ vượt qua đại dương, cao ốc có đến trăm tầng, điện thoại ở khắp nơi, máy thu thanh, máy thu hình trong mỗi gia đình, điện ảnh có tiếng, có màu,... Thế nhưng vị chủ bút của tờ báo từ chối đăng bài của anh vì cho rằng đó là chuyện vô lý, không tin được. "Những thứ như vậy sẽ có trong tương lai rất xa, chứ không phải năm mươi năm. Năm mươi năm không thể có nhiều thay đổi đến thế. Nhiều người sống vào cái thời mà anh nói đã sinh ra vào lúc này. Đầu óc con người không thể thích nghi với những thay đổi kinh khủng như vậy trong đời".

Đến nay, mọi người đều thấy mức độ "kinh khủng" của những thay đổi trong đời sống xã hội từ lúc phát hành truyện ngắn nêu trên chỉ có tăng, không có giảm. Chưa nói đến những thay đổi có tính đột biến, một thay đổi nhỏ khi lan truyền trên phạm vi lớn, khi kết hợp với những thay đổi nhỏ khác có thể tạo nên các trào lưu mạnh mẽ như cơn sóng thần!

Trong năm năm tới, riêng sự phổ biến của điện thoại thông minh tạo nên xã hội kết nối chặt chẽ, dẫn đến những thay đổi khó lường. Khi số người dùng điện thoại thông minh ngày càng tăng, lượng dữ liệu sản sinh ngày càng tăng, lượng vật dụng có khả năng tương tác với điện thoại thông minh ngày càng tăng, vô vàn dịch vụ mạng mới, cơ hội mới xuất hiện, thúc đẩy sự thay đổi cách thức sinh sống, làm việc của mỗi người.

Định luật Metcalfe của mạng cục bộ (lấy tên kỹ sư Robert Metcalfe - người góp phần quan trọng cho công nghệ mạng cục bộ Ethernet) do nhà kinh tế George Gilder phát biểu từ năm 1993, nay được mở rộng cho môi trường Internet: giá trị của một mạng tỉ lệ với bình phương của số người dùng mạng đó. Định luật Metcalfe giúp hình dung quyền lực của các dịch vụ mạng lớn như Google và Facebook. Không chỉ Google và Facebook, các dịch vụ mạng lớn đều miễn phí, phí thực sự mà người dùng phải trả là dữ liệu cá nhân. Lượng người dùng lớn giúp các dịch vụ mạng tích lũy vốn mạnh từ doanh thu quảng cáo, đủ khả năng phát triển công nghệ xử lý dữ liệu ở quy mô lớn. Việc xử lý dữ liệu ở quy mô lớn sản sinh thông tin quý báu cần thiết cho hoạt động tiếp thị, tuyển dụng, điều tra, dự báo,... giúp các dịch vụ mạng tích lũy vốn mạnh hơn nữa.

Khả năng xử lý dữ liệu ở quy mô lớn góp phần hình thành trí tuệ nhân tạo ngày càng sắc sảo. Trí tuệ nhân tạo càng sắc sảo, càng thay đổi mạnh cách thức giải quyết mọi vấn đề trong cuộc sống của người dùng. Không có trí tuệ nhân tạo, người dùng không thể nào phát hiện và sử dụng hiệu quả mọi dịch vụ mạng khả dĩ. Trí tuệ nhân tạo cũng giúp một dịch vụ mạng tự động nhận biết nhiều dịch vụ mạng khác, cho phép tự động hình thành những dịch vụ mạng phức hợp, ngày càng tinh tế.

Trong năm năm tới, giao thức IPv6 (Internet Protocol version 6) của Internet sẽ phổ biến. Không gian địa chỉ gần như vô tận của IPv6 cho phép vô vàn vật dụng hiện diện trên Internet. Khi được gắn vi mạch thích hợp, mọi vật dụng đều có thể nhận được địa chỉ Internet cố định, tất cả đều có thể tìm nhau trên Internet, nhận biết vị trí và tình trạng của nhau. Lúc nào đó không tìm thấy chìa khóa xe, bạn có thể hỏi điện thoại xem chìa khóa xe đang ở đâu. Nếu bỏ quên điện thoại ở đâu đó, không nhớ ra, bạn có thể hỏi chiếc tủ lạnh!

Không những có địa chỉ Internet cố định, mỗi món hàng có gắn vi mạch cho phép bạn tra cứu lai lịch của nó, lai lịch của từng thành phần tạo nên nó nhờ một giải thuật máy tính mang tên Blockchain. Bạn có thể dùng điện thoại để nhận biết sản phẩm (kể cả quần áo, thực phẩm) được tạo nên ở đâu, đã lưu chuyển qua những nơi nào. Giải thuật Blockchain bảo đảm không ai có khả năng sửa đổi lai lịch đó.

Khi chiếc điện thoại dễ dàng có được danh sách mọi vật dụng mà bạn sở hữu do kết nối tự động với các vật dụng đó, dữ liệu cá nhân mà các dịch vụ mạng thu được từ bạn càng có giá trị, trí tuệ nhân tạo càng dễ nhận biết nhu cầu của bạn, hành vi của bạn trong hiện tại và tương lai. Hiểu rõ thói quen mua sắm của bạn, chiếc điện thoại có thể hướng dẫn bạn tìm thấy vật dụng ưng ý từ chỗ bạn đang đứng bên trong cửa hàng, kể cả khi bạn không dự định mua vật dụng đó khi bước vào cửa hàng!

Trong năm năm tới, việc sử dụng năng lượng mặt trời và gió sẽ hiệu quả hơn so với điện lưới. Hiện nay, nhiều công ty dùng công nghệ pin lithium-ion sẵn có để tạo ra loại pin kích thước lớn, có khả năng dự trữ điện năng được sản sinh từ năng lượng mặt trời và gió, bảo đảm cấp điện liên tục cả ngày lẫn đêm cho một ngôi nhà trung bình. Công ty Tesla đã thử nghiệm thành công pin lithium-ion kích thước lớn mang tên Powerwall. Tesla đang chuẩn bị sản xuất Powerwall với quy mô lớn để giá thành hạ xuống mức hợp lý. Tesla không hình dung Powerwall là phương tiện để bổ sung điện năng cho mỗi gia đình. Tesla mong muốn Powerwall thúc đẩy giải pháp thay thế điện lưới!

Khi năng lượng mặt trời và gió hiệu quả hơn so với điện lưới, điện năng sẽ rẻ hơn đáng kể. Điện năng rẻ hơn giúp giải quyết vấn đề nước uống và thực phẩm trên khắp thế giới. Nước uống có thể lấy từ nước biển hoặc từ hơi nước trong không khí. Những khu vườn nhiều tầng được chiếu sáng bằng đèn cho phép thu hoạch rau quả với năng suất cao ngay tại đô thị.

Điện năng năng rẻ hơn giúp gia tăng số lượng vật dụng có kết nối Internet. Điện năng rẻ hơn cũng giúp các trung tâm dữ liệu phát triển, tác động tích cực đến mọi dịch vụ mạng.

Hiện có dự báo cho rằng vào năm 2020 việc ứng dụng công nghệ in 3D trong sinh học sẽ thành công trong việc chế tạo các bộ phận trong cơ thể người (da, xương, nội tạng,...) phù hợp với hệ gien của từng người. Công nghệ in 3D cũng sẽ thành công trong việc chế tạo thực phẩm giống thịt, thay thế thịt động vật. Nếu việc sản xuất thực phẩm giống thịt ở quy mô lớn có hiệu quả kinh tế, ngành chăn nuôi sẽ thu hẹp, giảm lượng nước, lượng điện hao tốn và mọi tác động bất lợi khác cho môi trường.

Tuy nhiên, dù chưa tính đến các thành tựu công nghệ có tính đột phá, những yếu tố hiện có trong thực tại đã cho thấy sự tăng tốc phát triển trong năm năm tới. Bạn có thể tin rằng những thay đổi trong xã hội hiện thời đang diễn ra với tốc độ chậm nhất so với mọi thay đổi mà bạn sẽ chứng kiến trong cuộc đời mình.

Tác giả: Ngọc Giao

Nguồn tin: echip.com.vn