1975-2025: Kỷ niệm 50 năm sách Đường Hy Vọng ra đời

Thứ hai - 28/04/2025 15:51

Từng ngày từng đêm người tù đặc biệt làm việc không ngừng, ngẫm suy và viết thành 1001 ý tưởng đạo đức, là những châm ngôn hướng dẫn người tín hữu trong thời đại mới, tăng thêm năng lượng thiêng liêng để "luôn luôn sẵn sàng trả lời cho bất cứ ai chất vấn về niềm hy vọng của anh em".

Tháng 4 có 30 ngày và những ngày để nhớ:

- Ngày 13-4-1967: cha Bề trên PX. Nguyễn Văn Thuận được ĐTC Phaolô VI bổ nhiệm giám mục giáo phận Nha Trang,

- Ngày 17-4-1928: sinh nhật cha Bề trên,

- Ngày 30-4-1975: biến cố lớn của lịch sử Việt Nam khiến "hàng triệu người vui, hàng triệu người buồn" (lời cố TT Võ Văn Kiệt). Không chỉ buồn mà còn khóc, chán nản, bi quan, hốt hoảng, thất vọng vì mất hết mọi thứ trên đời và lâm cảnh tù tội.

Cuốn Đường Hy Vọng (ĐHV) ra đời trong bước ngoặt bất ngờ của lịch sử, bối cảnh xã hội xáo trộn và tâm trạng rối bời của bên thua cuộc. Tác giả ĐHV từ địa vị cao sang của một tổng giám mục phó phải chịu cảnh tù đày bất công, mất giáo phận. Nhưng chính trong những tháng ngày bị giam giữ tại Cây Vông, Nha Trang (15/8/1975-1976), trong những điều kiện khó khăn thiếu thốn, bị canh chừng kiểm soát, nhưng từng ngày từng đêm người tù đặc biệt làm việc không ngừng, ngẫm suy và viết thành 1001 ý tưởng đạo đức, là những châm ngôn hướng dẫn người tín hữu trong thời đại mới, tăng thêm năng lượng thiêng liêng để "luôn luôn sẵn sàng trả lời cho bất cứ ai chất vấn về niềm hy vọng của anh em" (1Pr 3, 15).

Với tài năng Chúa ban, tác giả đã diễn giải những chân lý cao siêu của Đạo giáo, những kinh nghiệm tu đức đời thường, bằng những ngôn từ và hành văn giản dị dễ hiểu, phản ảnh tính cách bình dị, chân tình của một con người thánh thiện, dễ mến, khôn ngoan, tràn đầy Thần Khí.

Mở đầu ĐHV là lời nhắn nhủ thiết tha của tác giả như lời của cha nói với con cái, của mục tử gởi đến đàn chiên.

"Các con thân mến …
cha đã để lại vài kinh ngiệm khiêm tốn trong cuốn Đường Hy Vọng. Hãy đọc những tâm tình của cha dưới ánh sáng Lời Chúa và Công Đồng. Hãy suy nghĩ, cầu nguyện và hành động để quả tim con tràn ngập Tin Yêu, Hy Vọng... Hãy nỗ lực đem niềm hy vọng lan tỏa trong môi trường các con đang sống...".

Ấn bản đầu tiên của ĐHV có kích cỡ bỏ túi, phát hành rộng rãi trong thầm lặng. ĐHV hiện nay được dịch ra nhiều ngôn ngữ. Trong chuyến đi du lịch hành hương đến Đức Mẹ Fatima Bồ Đào Nha năm 2018, khi vào một cửa hàng sách kẻ hèn này thấy trưng bày cuốn The Road of hope, Le témoin de l'esperance.

Ở Sài Gòn, có lần vào một nhà sách công giáo, tôi hỏi một nhân viên loại sách nào bán chạy nhất, và câu trả lời là sách của ĐHY PX. Nguyễn Văn Thuận và sách viết về ngài (nhưng hiện nay không nhà sách nào bày bán nữa vì sách chưa được cấp phép phát hành. Chắc là các nhà sách đã bị ai đó sờ gáy).

Sách của ÐHY ngoài cuốn Đường Hy Vọng, còn có những cuốn Đường Hy Vọng dưới ánh sáng Lời Chúa và Công đồng, Những người lữ hành trên Đường hy vọng, Năm chiếc bánh và hai con cá, Niềm vui sống đạo, Chứng nhân hy vọng, những bài suy niệm...

Trong những lần tham dự thánh lễ tại Trung tâm Công giáo ở Orange County, California, năm 2024, tôi được nghe linh mục Nguyễn Thái, Giám đốc Trung tâm, nhiều lần trích dẫn ĐHV trong các bài giảng lễ. Có lần cha chia sẻ, mỗi khi đứng trước bàn thờ dâng lễ nhìn ra phía trước mặt, thấy tượng ĐHY lòng tôi thêm sốt sắng vì nhớ đến tù nhân này đã dâng thánh lễ trong đêm khuya với bàn tay là chén thánh đựng hai giọt rượu, nước, bàn thờ là giường nằm, ca đoàn là bầy muỗi vo ve quanh mùng, cộng đoàn là nhiều anh em đang thinh lặng hiệp thông…

ĐHV cho thấy con đường nên thánh ai cũng thực hiện được, không dành riêng cho giới giáo sĩ, tu sĩ. Nên thánh không đi đâu xa mà trong đời sống thường ngày.

"Thánh hóa bổn phận của con.
Thánh hóa người khác nhờ bổn phận của con.
Thánh hóa chính mình con trong bổn phận.
Bổn phận là giấy vào Nước Trời" (ĐHV 19).

Nên thánh không phải làm những việc lớn lao, lấp biển vá trời, ăn chay đánh tội, chân trần nằm đất, nhưng "Chấm mỗi chấm cho đúng đời sẽ đẹp. Sống mỗi phút cho tốt đời sẽ thánh. Đường hy vọng do mỗi chấm hy vọng. Đời hy vọng do mỗi phút hy vọng" (ĐHV 978).

Một cuốn sách đáng đọc là sách gợi cảm hứng để sống tốt hơn, hoàn hảo hơn, thánh thiện hơn, vì "Hãy nên hoàn thiện như Cha anh em trên trời là Đấng Hoàn Thiện" (Mt 5,48).

Đức ông Philipphê Trần Văn Hoài (+) có lời giới thiệu khi cuốn ĐHV phát hành ở trời Tây:

"Lời giới thiệu nầy không có mục đích phóng đại giá trị cuốn sách để mang lợi ích buôn bán tầm thường. Nhưng vì tôi đã sống với tác giả, đã hiểu ý tưởng cao cả của tác giả, nên muốn dùng lời giới thiệu để dọn đường cho độc giả đi vào ý hướng, lý tưởng mà tác giả vạch ra cho người Công giáo và người dân Việt Nam, với mục đích tạo cho người Công giáo Việt Nam sống theo đường lối Phúc Âm và dân tộc Việt Nam sống đúng ơn gọi làm người" (trích Lời giới thiệu).

Mừng sinh nhật 97 của Đấng Đáng Kính,
Mừng kỷ niệm 50 năm ĐHV ra đời,

Nguyện xin Chúa cho Chứng nhân hy vọng này sớm "vinh hiển trên bàn thờ" để những người lữ hành hy vọng hôm nay được tràn đầy cảm hứng bước chân theo ngài.

(Những người tham gia cộng tác vào công trình ĐHV ra đời hầu hết đã về bên tác giả).

17/4/2025
Gioan Lê Cần PX61

Tác giả: Gioan Lê Cần PX61

Tags: đường hy vọng, đức hy px nguyễn văn thuận